Ana Bellek (RAM) nedir?

Ana bellek veya rastgele erişimli bellek (Random Access Memory-RAM), bir giriş cihazından veya bir ikincil depolama cihazından okunan veri ve programların, çalıştırılan programlardan elde edilen sonuçların ve bir ikincil depolama cihazına veya bir çıkış cihazına gönderilmeye hazır olan çıktıların tutulduğu yerdir. Buradaki “rastgele erişim” ifadesi bilgisayarın bellek içerisindeki herhangi bir adrese doğrudan gidip bilgileri okuyabileceği veya yazabileceği anlamında kullanılmaktadır. Ana bellekte veriler geçici olarak tutulur; başka bir deyişle bilgisayar kapatıldığında bu veriler silinir. Çok kullanıcılı sistemlerde bilgisayar bir kullanıcı için herhangi bir işi yapmayı bitirdiğinde, ana bellekteki aynı kısma diğer kullanıcılar için işlenmesi gereken veri ve programlar yerleşir. Ana bellek diğer bilgi saklama araçlarına oranla biraz daha pahalıdır.

Ana belleğin temel görevleri şöyle özetlenebilir;

1.Halihazırda çalışan programların program deyimleri ve bu programların ihtiyaç duyduğu verileri tutmak.

2.İşletim sistemi yüklendikten sonra ana bellekte sürekli olarak kalması gereken işletim sistemi bileşenlerini tutmak.

3.Programlar tarafından üretilen sonuçları tutmak.

4.Sabit disklere veya harici bir cihaza gönderilmeye hazır olan çıkış bilgilerini tutmak.

Bellekte yerleşik olan veri ve programlara ihtiyaç halinde tekrar ulaşabilmek için ana bellekteki her bölgenin bir adresi vardır.

Ana belleğin büyüklüğü; aynı anda çalışabilecek program sayısını ve programların çalışma hızını etkiler.

İşlemci nedir?

İşlemci, bilgisayar birimlerinin çalışmasını ve veri akışını kontrol etmekte olan elektronik aygıtlardır. Bilgisayarın beyni olan işlemci, gerekli işlemlerin gerçekleştirilmesini sağlamaktadır. Bilgisayar üzerinde yapılacak en ufak bir işlem bile işlemci sayesinde gerçekleşmektedir. İşlemci sadece bilgisayarda bulunmamakla birlikte televizyondan bulaşık makinesine kadar birçok makine ve cihazda yer almaktadır. İşlemci görevleri ve işlevleri hakkında merak edilen tüm bilgileri sizler için derledik.

1970 tarihinde mikroişlemcilerin üretilmeye başlanması ile birlikte işlemcilerin kullanım aralığı genişlemiş ve hemen her yerde insan hayatında aktif rol almaya başlamıştır. Elektrik sinyallerini temel matematiksel işlemlere dönüştürmekte ve cihazların çalışmasını sağlamaktadır.

Mantıksal işlem yapma yeteneğine sahip olan işlemci, düşük seviyeli kodlama sistemi ile çalışmaktadır. Mekanik parçası bulunmayan entegre devreler olan işlemci, komutları düzenli bir şekilde yerine getirmektedir.
Merkezi işlem birimi olan işlemci, bilgisayarda yapılmak istenen bütün hareketlerin yapılmasını sağlamaktadır. Matematiksel işlem yardımı ile işlemekte olup bir saniyeden bile az bir zamanda işlemlerin gerçekleşmesine olanak vermektedir. Yapısında milyonlarca transistör vardır ve bunlar yarı iletken malzemelerdir.
İşlemci kendine gelen komutları kısa süre içerisinde işleyip sonuçlarını belleklere göndermektedir. İşlemci üreten birçok firma yer almakta olup tüketicinin isteklerine göre düşük ve yüksek fiyatlı işlemciler çıkarılmaktadır.
İşlemcinin çalışabilmesi için işlemciye ne yapması gerektiğini söyleyecek programlar gerekmektedir. İşlemci her saniyede milyarlarca konutu işleyebilme özelliğine sahiptir ve bilgisayarda yapılmak istenen işlem kısa süre içerisinde gerçekleşmektedir. Akıllı telefon hatta televizyon satın alırken bile işlemcinin detaylarını bilmek, kaliteli ürün almayı kolaylaştırmaktadır.
Bilgisayarda oturan birinin fareyi hareket ettirebilmesi için bile işlemciyi kullanması gerekmektedir. İşlemci üzerinde çeşitli mimari yapılar vardır ve bu yapılar, işlemcinin performansını etkilemektedir.
İşlemci Nasıl Çalışır Hangi Alanlarda Kullanılır?
Elektrik sinyalleri, işlemcinin içeriğinde bulunan yarı iletken devrelerde hareket etmekte ve ikilik sayı sistemi kullanılarak istenen görev yerine getirilmektedir. İşlemcinin hafızasında komut listesi bulunmakta ve tüm komutları matematiksel işlemler ile sağlamaktadır.
İşlemcilerin çalışma hızları, tamamen üretim teknolojisine ve tasarımına göre değişmektedir. Yeni işlemcilere yapılan müdahaleler ile birlikte hız performansları oldukça gelişmektedir. İşlemcilerin hız birimini ifade etmek için HZ, GHZ ve MHZ sembolleri kullanılabilmektedir.
Başta bilgisayarlar olmak üzere her çeşit bilgi işleyen makinede ve her türlü akıllı sistemlere gömülü biçimde veya açık olarak işlemci kullanımı görülmektedir. Her türlü elektronik cihazın bütün iş yükünü işlemci çekmektedir. Tek saniyede milyarlarca farklı işlem yapabilmesinden dolayı ısınma hızı son derece yüksektir ve soğutulmaması gibi bir durumda kullanılamaz hale gelmektedir.

Ekran kartı nedir?

Bilgisayarlarda herhangi bir işlem yapılırken, yapılan işlemi bilgisayarın ekranında görmek mümkündür. Elde edilen işlemlerin sonuçlarının alındığı ortam veya cihazlara çıkış ünitesine ekran kartı denilmektedir. Ekran kartı, diğer bir adıyla grafik kartları, bilgisayar monitöründeki her türlü yazı, grafik, resim, film gibi şekillerin oluşturulmasında işlemci ile monitör arasında görev yapan adaptörlerdir. Monitörlerde görülen her türlü çıkışlar ekran kartından gelen bilgilerdir.

Daha farklı olarak, ekranda oluşacak görüntü; işlemci ile monitör arasında bir ara birim olan ekran kartı tarafından toplanıp, bilgisayarın oluşturduğu bilgiler, ekran kartı tarafından monitöre video sinyali olarak gönderilmektedir. Ekran kartları farklı çeşitlerde ve kalitelerde üretildiklerinden, bu kartlarla ilgili standartlar geliştirilmiştir. Bunlar; MDA (monochrome display adapter); Bilgisayar ekranında sadece harfleri, sayıları, özel karakterleri ve ASCII karakter özel grafik simgelerini görebilir. CGA (colar graphics adapter); İlk renkli ekran kartıdır. 16 renk gösterir, yazı, grafik ve renk olmak üzere üç ayrı modda çalışır. Şu anda kullanılmamaktadır. Hercules mono graphics; Tek renkli olmasına rağmen renkleri grinin tonlarıyla gösterilmekte ve grafikleri de desteklemektedir.

720x348 piksellik çözünürlüğü ile CGA'dan daha iyi bir görüntü sunmaktadır. Bu ekran kartı da şuanda kullanılmamaktadır. Günümüzde kullanılan ekran kartları grafik standardı VGA kartıdır. VGA bütün görüntü modlarıyla uyumlu olarak çalışmaktadır. Sayısal sinyalleri analog sinyallere dönüştürme yoluyla diğer kartlardan ayrılır. 64 bit veri yolu üzerinde 8 byte ve daha üzeri VRAM kullanan çok hızlı ekran kartıdır. VGA ekran kartıyla birlikte renkli monitörlerle kullanılmaya başlanmıştır.

Ekran kartlarının hepsinin farklı özellikleri bulunur. Fakat buna karşın 3 temel özelliğe sahiptirler. Bunlar; Video Chip; ekranın yansıtması gereken görüntüleri oluşturacak olan sinyalleri üretir. RAM; Ekrana gönderilen görüntü bilgilerinin saklandığı bölümdür. Erişimin mümkün olduğunca hızlı olması gerekir. RAMDAC; Grafik işlemcisinde işlenen ve video belleğine aktarılan bilgiler monitöre gönderilemez. Bunun nedeni bu sinyallerin dijital olmasıdır. Bu sinyallerin monitörlerin kabul edebileceği analog RGB sinyallere dönüştürülmesi gerekir.

Bu görevi de grafik kartındaki RAMDAC ünitesi yapmaktadır. Bu üç bileşenin teknolojilerine göre performans gösterirler ve bilgisayar işlemcisine büyük oranda yardımcı olurlar. Ekran kartları PCI ya da AGP veri yolunu kullanmaktadırlar. CPU'dan aldıkları verileri çok hızlı bir şekilde ekrana yansıtırlar. Bu da CPU'nun rahatlamasına yol açmaktadır. Ekran kartının gücü ve hafızası ekrana yansıtılan görüntünün hızını ve kalitesini belirler. Yukarıda bahsedilen 3 unsur grafik kalitesinde büyük önem taşımaktadır.

Konunun daha iyi anlaşılması için, bilgisayarda bulunan işlemci bir yazılımı ya da bu yazılımın gerektirdiği grafik ve resimlerin bilgilerini ekran kartına bir kablo aracılığı ile gönderir. Ekran kartı bu bilgileri kullanarak resmin ekranda hangi piksel boyutunda gözükeceğine karar verir. İşlemci bilgileri ekran kartına kendi hafızasında depolaması için gönderir. Daha sonra geometrik bilgiler ve komutlar ile ön belleğe gönderilir. Burada gölgelendirme adı verilen işlem uygulanır. Bu işlem sayesinde ön belleğe gönderilen bilgiler kullanılarak şeklin gerçeklik ve boyut kazanması sağlanır.
Ekran kartı ana kart üstüne AGP ve PCI express slotlarına bağlanır. Bu portlar daha hızlı veri transferi yapabilmektedir. Ekran kartı üzerinde işlemleri yapan bir GPU (Grafik İşleme Ünitesi) ve bu işlemci ile birlikte çalışan ekran kartı belleği bulunur. Kart üzerindeki işlemlerin daha hızlı gerçekleşmesi için ekran kartı bellekleri ekran kartı üstüne takılır. Böylece bilgisayar belleği kullanma gereksinimi olmadan görüntü işlemlerinin hepsi ekran kartı üstünde gerçekleşmektedir.

Yani ekran kartının ana görevi diğer ara birimlerden (işlemci, harddisk, ram gibi) ana kart aracılığı ile aldığı dijital bilgileri gerekli dönüşümlerden sonra monitöre aktararak görüntü oluşmasını sağlamaktadır. Bilgisayarlarda ekranın çalışabilmesi için bilgisayarın kasasında ya da laptopların içinde mutlaka ekran kartı olmalıdır. Bilgisayarda gerçekleştirilen her türlü yazı, grafik, resim, film gibi şekillerin oluşturulmasında işlemci ile monitör arasında görev yapan bir cihazdır.

Anakart nedir?

Bilgisayar başta olmak üzere televizyon ve cep telefonu gibi elektronik cihazlarda da bulunan, donanımların bir araya toplanması ve bu donanımların birbirleri ile iletişim kurarak koordineli bir şekilde çalışmalarını sağlayan parçaya anakart (motherboard) denir.

Anakart Nedir, Ne İşe Yarar, Nasıl Çalışır? Anakart ne işe yarar?